Rus Sentaksı “Синтаксис” konusuna kaldığımız yerde devam ediyoruz.

Как бы не – olmasından,yapmaktan,etmekten anlamında

İki kullanımı vardır. Birincisi tek isim ile kullanımı, ikincisi ise iki  isim kullanımı.

Tek isim yani özne ile kullanılırken как бы не + инф. Şeklinde kullanılır.

İki isim ile kullanılırken (onun olmasından gibi)  как бы + isim + не + fiilin geçmiş zaman hali olarak kullanılır.Dilerseniz konuyu örnekler üzerinden açalım.

Я боюсь, как бы не упасть. (Düşmekten öyle korkuyorum ki, düşmekten korkuyorum.)

Burada bir isim var. Ben korkuyorum, düşmemden korkuyorum. Bu yüzden как бы не + инф. Şeklinde kullanıyoruz.

Я боюсь, как бы он не потерял ключь. (Onun anahtarı kaybetmesinden korkuyorum.)

Bu örnekte ise bir başkasının bir şey yapmasından korkuyorum. Burada dikkat edilecek konu fiilin isme uygun olarak geçmiş zamanda çekilmesi ve bu anlamın geniş zamanda olması.Eğer kendim anahtar kaybetmekten korksaydım cümle şu şekilde olmalıydı : Я боюсь, как бы не потерять ключь.

İki örnekle devam edelim.

Отец боялся, как бы не проспать на работу. (Baba [uyuyakalıp] işe geç kalmaktan korkuyordu.)

Отец боялся, как бы мы не проспали на работу. (Baba [uyuyakalıp] işe geç kalmamızdan korkuyordu.)

Zaman ifade ederken Sentaks kullanımı:

В + В.П. –de,da anlamında (zaman olarak[ mekan olarak değil! ])

Мы встретились в два часа. (Saat ikide buluştuk.)

В школьные годы я мечтал стать врачом. (Okul yıllarında doktor olmayı hayal ediyordum.)

В восьмидесятие годы наша жизнь начала меняться. (Seksenli yıllarda hayatımız değişmeye başlamıştı.)

В течение + Р.П  - Boyunca anlamında (zaman olarak)

В течение месяца он написал курсовую работу. (Bir ay boyunca dönem ödevini yazdı.)

В течение трёх месяцев они жили в Петербурге.(Üç ay boyunca Peterburgda yaşadılar.)

Во время + Р.П. (Esnasında)

Во время урока они услышали шум. (Ders esnasında gürültü duydular.)

Весь – Целый + В.П. –Bütün (zaman olarak)

Всю ночь они вспоминали прошлое. (Bütün gece geçmişi anımsadılar [düşündüler])

Целый день он просидел дома. (Bütün gün evde oturdu. )

При + П.П. – Zamanında

При Петре Первом начали создавать флот. (Birinci Petro zamanında Filo kurulmaya başlandı.)

При проверке текста он нашёл ошибки. (Teksti kontrol ederken hatalar buldu)

Kısaltmalarda kısaltma П.П. ‘de çekilmez.

При СССР экономика росла и очень неплохо. (Sovyetler Birliği zamanında ekonomi büyüyordu ve çokta kötü değildi.)

За + Т.П. –Sonrasında anlamında

За ужином все сидели молча. (Akşam yemeği sonrasında herkes susarak oturdu.)

За + В.П. –İçerisinde anlamında (zaman olarak)

Он выучил стихотверение за двадцать минут. (20 dakika içerisinde şiiri ezberledi.)

С + Р.П. – До +Р.П.  ...den  ...e  kadar (zaman olarak)

Магазин работает с восьми до десяти часов. (Mağaza sekizden ona kadar çalışıyor.)

С + Р.П. – По +В.П.  ...den  ...e  kadar (zaman olarak)

Выставка открыта с первого по десятое мая. (Sergi bir mayıstan 10 mayısa kadar açık [10 Mayıs dahil])

Not:  До +Р.П  ile По +В.П  arasındaki fark До ‘dan sonraki zamana kadar ve bu zaman dahil değil. Örneğin saat 10’a kadar yani saat 9:59’dan bir dakika sonrasına kadar. По ise o zaman da dahil yani 10 mayısa kadar derken 10 mayıs tarihi de dahil (До ile kullanırsak До одиннадцатого мая dememiz gerekir.)

Bir sonraki Rus Sentaksı dersimizde görüşmek üzere.

Ulaş POLATLI

Yorumlar